ზაზა ქაცარავა
ესენის უნივერსიტეტის პროფესორი, გერმანია
თავის ტკივილის ევროპის ფედერაციის გენერალური მდივანი
1.1 [G43.0] Migraine without aura
თავის ტკივილი გრძელდება 4 - 72 სთ
მფეთქავი ტკივილი
ცალმხრივი ტკივილი
გულისრევა/ღებინება
ფოტო+ფონოფობია (+/-ოსმოფობია)
ძლიერდება დატვირთვისას
შაკიკის ცირკადული ვარიანტები (არ ნიშნავს რაიმე ტიპს)
”შეყვარებული” (არააუცილებელი)
დასაწისი 04:00 – 09:00 სთ
|
|
ეპიზოდური არახშირი დაძაბული ტიპის თავის ტკივილი |
|
2.1 [G44.2] Infrequent episodic tension-type headache
180 დღეზე ნაკლები ტკივილიანი დღე წელიწადში
ყრუ, მოჭერითი, დამწოლი
მთლიანი თავის ტკივილი
არ ახლავს ავტონომიური ნიშნები:
სახის ოფლიანობა, ცრემლდენა
არ ახლავს ”შაკიკური” ნიშნები:
გულისრევა/ღებინება, ფოტო + ფონოფობია
არ იზრდება ჩვეულებრივი ფიზიკური დატვირთვისას
|
|
ქრონიკული დაძაბული ტიპის თავის ტკივილი |
|
2.3 [G44.2] Chronic tension-type headache
180 დღეზე მეტი ტკივილიანი დღე წელიწადში
ყრუ, მოჭერითი, დამწოლი
მთლიანი თავის ტკივილი
არ ახლავს ავტონომიური ნიშნები:
სახის ოფლიანობა, ცრემლდენა
არ ახლავს ”შაკიკური” ნიშნები:
გულისრევა/ღებინება, ფოტო + ფონოფობია
არ იზრდება ჩვეულებრივი ფიზიკური დატვირთვისას
|
|
მედიკამენტების ჭარბი მოხმარების თავის ტკივილი |
|
8.2 [G44.41 or [G44.83] Medication-overuse headache (MOH)
ორმხრივობა
ფონურად - მსუბუქი დაწოლის შეგრძნება
გამწვავების დროს - მფეთქავი ტკივილი
ტკივილგამაყუჩებლების ჭარბი მოხმარების ისტორია
|
|
ჯგუფური (კლასტერული) თავის ტკივილი პირველადი |
|
3.1 Cluster headache [G44.0]
თვალბუდის მიდამო
მხოლოდ ცალმხრივი
„მტანჯველი“, „განმგმირავი“ ტკივილი
ტკივილის ხანგრძლივობა: 15 წუთიდან 3 საათამდე
ვერ წვებიან საწოლში, ვერ ისვენებენ, დააბიჯებენ
ცრემლდენა და გამონადენი ცხვირიდან
თვალის ჭრილის დაპატარავება, გუგის შევიწროება
|
|
ქრონიკული პაროქსიზმული ჰემიკრანია |
|
3.2.2 [G44.03] Chronic paroxysmal hemicrania (CPH)
თავის ტკივილების დაჯგუფება
დიფერენციული დიაგნოზი:
♂ > ♀
2-30 (იშვიათად 45) წთ
ეფექტურია ინდომეტაცინი (!)
|
|
4.7 [G44.80] Hemicrania continua
კლასტერული თავის ტკივილის მსგავსი
დიფერენციული დიაგნოზი:
♂ > ♀
2-30 (იშვიათად 45) წთ
ეფექტურია ინდომეტაცინი (!)
|
|
სამწვერა ნერვის ნევრალგია |
|
13.1 [G44.847] Trigeminal neuralgia
ელვისებური შეტევები
აუტანელი, უძლიერესი ტკივილი
წამებიდან წუთებამდე
მაპროვოცირებელი ფაქტორები
მცირე ნევროლოგიური დეფიციტი
|
|
გახანგრძლივებული იდიოპათიური სახის ტკივილი |
|
13.18.4 [G44.847] Persistent idiopathic facial pain [G50.1]
ტუჩების, სახის ტკივილი
მუდმივი ტკივილი
ინტენსიური, მბურღავი, ყრუ ტკივილი
ტკივილის ადგილმდებარეობა გამოკვეთილი
არ არის
დიაგნოზი ისმება გამორიცხვის მეთოდით
|
|
6.2.2 [G44.810] Headache attributed to subarachnoid haemorrhage (SAH) [I60]
უეცარი, უმწვავესი ტკივილი
კისრის და კეფის კუნთების დაჭიმულობა
მენინგიალური ნიშნები
|
|
9.1.1 [G44.821] Headache attributed to bacterial meningitis [G00.9]
კისერი, კეფა, შუბლი
მენინგიალური ნიშნები
მაღალი ტემპერატურა
|
|
საძილე არტერიის განშრევება |
|
6.5.1 [G44.810] Headache or facial or neck pain attributed to arterial dissection [I67.0]
ცალმხრივი ტკივილი
კაროტიდინია – საძილე არტერიის მტკივნეულობა
ტრავმა
კეროვანი ნევროლოგიური დეფიციტი
მხედველობის დარღვევა
|
|
6.6 [G44.810] Headache attributed to cerebral venous thrombosis (CVT) [I63.6]
ორმხრივობა
მზარდი ტკივილი
დეზორიენტაცია, ძილიანობა
ნევროლოგიური დეფიციტი
პარციალური (ფოკალური) ან გენერალიზებული გულყრა
მკურნალობისადმი რეზისტენტობა
|
|
გიგანტურ-უჯრედული არტერიიტი |
|
6.4.1 [G44.812] Headache attributed to giant cell arteritis (GCA) [M31.6]
შუბლი, საფეთქელი
მზარდი ტკივილი
საფეთქლის არტერია გამაგრებული და ზეწოლისას მტკივნეულია
მხედველობის დარღვევა
ყბის სახსრის ტკივილი ღეჭვისას
მომატებულია ედს-ი, “ც” რეაქტიული პროტეინი CRP, α-1,2 გლობულინები
უფრო ხშირია 65 წლის შემდეგ
|
|
|
|