დიაბეტური ნეიროპათია

      გიორგი გეგელაშვილი

დიაბეტური დისტალური სენსორულ მოტორული სიმეტრიული ნეიროპათია  

ყოველი მესამე შაქრიანი დიაბეტით შეპყრობილი ადამიანი დაავადებულია [1] დიაბეტური დისტალური სენსორულ მოტორული სიმეტრიული ნეიროპათიით - დდსმსნ.


სქემა: დდსმსნ-ის, მტკივნეული ნეიროპათიის და არაფატალური მიოკარდიუმის ინფარქტის გავრცელება. [2]


დიაბეტური პოლინეიროპათის რისკის ფაქტორები  



დიაბეტური პოლინეიროპათია კლასიფიკაცია  


A. გენერალიზებული სიმეტრიული პოლინეიროპათია

ქრონიკული სენსო-მოტორული ნეიროპათია

მცირე ბოჭკოვანი ნეიროპათია

მსხვილ ბოჭკოვანი ნეიროპათია

შერეული ნეიროპათია

მწვავე სენსორული ნეიროპათია

ჰიპერგლიკემიური ნეიროპათია

"კახექსიური" ნეიროპათია

"პერიფერიული" ავტონომიური ნეიროპათია

სუდომოტორული ნეიროპათია

"აუტოსიმათექტომია"

B. ფოკალური ნეიროპათია

კრანიული ნეიროპათია

ფოკალური კიდურის ნეიროპათია

C. მულტიფოკალური ნეიროპათია

ფესვობრივ-წნულოვანი ნეიროპათია.



დიაბეტური პოლინეიროპათიის მკურნალობა  





ტკივილის მკურნალობა დიაბეტური ნეიროპათიის დროს  

ნეიროპათიული ტკივილის მედიკამენტური მკურნალობის გზამკვლევი



ნეიროპათიული ტკივილებიდან ყველაზე მეტად მტკივნეული დიაბეტური ნეიროპათიის მკურნელობა არის შესწავლილი.

ეფექტურობა A-დონე ეფექტურობა  B-დონე ეფექტურობა C-დონე უფექტობა არჩევა I რიგის არჩევა II რიგის
Duloxetine Botulinum toxin* Carbamazepine Capsaicin კრემი Duloxetine Oxycodone
Gabapentin-morphine Dextro-methorphan Phenytoin Lacosamide Gabapentin Tramadol
TCA Gabapentin / Venlafaxine*  
Lamotrigine Pregabalin  
Gabapentin Levodopa*  
Memantine TCA  
Nicotine agonist**  
 
Mexiletine Venlafaxine ER  
Nitrate **  
 
Mianserin  
 
Oxycodone  
 
NK1 **  
 
Pregabalin  
 
Oxcarbazepine  
 
Tramadol +/-  acetaminophen  
 
SSRI  
 
Venlafaxine ER  
 
Topical clonidine  
 
 
 
 
Topiramate  
 
 
 
 
Valproate  
 
 
 
 
Zonisamide  
 

შენიშვნები:

პრეპარატები დალაგებულია ლათინური ალფავიტის მიხედვით.

არჩევა I(II) რიგის = EFNS-ის რეკომენდაციით I(II) რიგის არჩევის პრეპარატები.

უფექტობა = ნაკლები ეფექტურობა ან კონფლიქტური, ურთიერთ გამომრიცხველი შედეგები - მტკიცების A/B დონე.

*- ერთი ვარსკვლავით აღნიშნული პრეპარატის ეფექტურობა ნანახია მხოლოდ II- III კლასის ერთი კვლევით და ზოგადად არარეკომენდებულია.

** - ორი ვარსკვლავით აღნიშნული პრეპარატი ჯერ-ჯერობით კვლევის ეტაპზეა და პრაქტიკაში არ გამოიყენება.

Duloxetine და სხვა დახრილი შრიფტით აღნიშნული პრეპარატები საქართველოში რეგისტრირებული არ არის.

Tramadol - ქრონიკული ტკივილის დროს II რიგის არჩევის პრეპარატია. მხოლოდ ტკივილის გამწვავების დროს მიიჩნევა ტრამადოლი I რიგის არჩევის პრეპარატად (განსაკუთრებით პარაცეტამოლთან ერთად). ხანდაზმულებთან სიფრთხილეა საჭირო კონფუზიის განვითარების საშიშროების გამო.

Acetaminophen - პარაცეტამოლის მეორე გენერიული (არა სავაჭრო) სახელწოდებაა.


შემოკლებები:

TCA = tricyclic antidepressants, ტრიციკლური ანტიდეპრესანტები: Amitriptyline, Clomipramine, Nortriptyline, Desipramine, Imipramine;

SSRI = Selective serotonin reuptake inhibitor, სეროტონინის უკუმიტაცების სელექციური ინჰიბიტორი.

კანაბინოიდები = კანაბისის სინთეზური ანალოგები, ორომუკოზური მიღების გზა.

NK1 = ნეიროკინინ-1-ის ანტაგონისტი; გააჩნია ა/დეპრესიული, ანქსიოლიზური და ღებინების საწინააღმდეგო მოქმედება; ყველაზე მნიშვნელოვანი წარმომადგენელია - Aprepitant; ნეიროკინინ-1-ის სხვა ანტაგონისტებია: Casopitant, Ezlopitant, Fosaprepitant, Maropitant, Vestipitant.

Nitrate = გლიცერილ ტრინიტრატის სპრეი ადგილობრივად.

ER = extended release, დაყოვნებული გამოთავისუფლების, ”რეტარდი”.



ნეიროპათიული ტკივილის მკურნალობის გზამკვლევი.

ნევროლოგიური საზოგადოებების ევროპის ფედერაცია 2010

N. Attal, G. Cruccua, R. Barona, M. Haanpa, P. Hanssona, T. S. Jensena, T. Nurmikko

EFNS guidelines on the pharmacological treatment of neuropathic pain: 2010 revision

European Journal of Neurology 2010, 17: 1113–1123. [3]


 

ლიტერატურა  

[1] Kempler P: Diabetic neuropathy: Clinical problems and potential therapeutic approaches. In: Thornalley PJ, Kempler P (Eds.): Complications of Diabetes mellitus: Pathophysiology and pathogenetically-based treatment options. Thieme, Stuttgart, 2009; 36-44.
[2] Ziegler D, Rathmann W, Dickhaus T, Meisinger C, Mielck A, KORA Study Group. Prevalence of polyneuropathy in prediabetes and diabetes is associated with abdominal obesity and macroangiopathy: the MONICA/KORA Augsburg Surveys S2 and S3. Diabetes Care 2008; 31: 464-9.
[3] http://www.efns.org/fileadmin/user_upload/guidline papers/EFNS guideline 2010 pharma. treatment of neuropathic pain.pdf

  Copyright 2012